Voedselallergie bij hond en kat

Datum: 28 november, 2014
Laatst bijgewerkt: 13 januari, 2022

Wat is voedselallergie?

Bij voedselallergie heeft je hond of kat een allergie ontwikkeld voor een eiwit in de voeding. Dit zorgt voor allerlei gezondheidsklachten. Als je hond of kat veel jeuk heeft, een rode huid en misschien nog wel andere klachten, is de kans groot dat het om een allergie gaat.

Symptomen van voedselallergie

Symptomen die op voedselallergie kunnen wijzen zijn:

  • Huidklachten, zoals jeuk, kale plekken, veel huidschilfers, zwellingen
  • Ontstekingen, zoals oorontsteking
  • Problemen in maagdarmkanaal, zoals buikpijn, overgeven en diarree
  • Hoesten, asthmatische klachten
  • rode geïrriteerde ogen

Voedselallergie schijnt in maar 10%-20% van de gevallen de oorzaak te zijn van een allergische reactie. Vlooienallergie en omgevingsallergie (atopie) komt vaker voor. Als de klachten niet altijd optreden, maar bijvoorbeeld alleen in bepaalde jaargetijden, als je op bepaalde plekken bent geweest, of sinds je nieuw wasmiddel gebruikt, is de kans groot dat het om een omgevingsallergie gaat. Probeer goed na te gaan wanneer de klachten optreden.

Waarvoor kan een hond of kat allergisch zijn?

Een voedselallergie kan alleen ontwikkeld worden op een eiwit. Vlees bestaat voor een groot deel uit eiwit, maar ook graan, peulvruchten en aardappelen bevatten eiwit. Voor deze voedingsmiddelen kan je hond of kat bijvoorbeeld allergisch zijn:

  • Kip
  • Rund
  • Lam
  • Tarwe
  • Mais
  • Rijst
  • Soja
  • Melkproducten
  • Eieren
  • Gist

Bij honden zou 2/3 van de gerapporteerde gevallen van voedselallergie allergische zijn voor rund, melkproducten en tarwe. Bij katten zou 90% van de gevallen allergisch zijn voor rund, melkproducten en vis.

Een allergie ontstaat op voedingsmiddel en die je hond of kat al eerder gegeten heeft, en hoe vaker en het dier een bepaald eiwit binnenkrijgt, hoe groter de kans dat er een allergie op ontwikkeld wordt. In enkele gevallen wordt een allergie geërfd, en is de allergie dus aangeboren.

Bij welke honden/katten komt het voor?

Waarschijnlijk speelt erfelijkheid een rol bij de gevoeligheid voor het ontwikkelen van een voedingsallergie. 80% van de dieren krijgen voor het eerst symptomen in hun eerste levensjaar, maar ook oudere dieren kunnen een voedselallergie ontwikkelen.

Leaky gut

Een voedselallergie kan ontstaan als de darmen niet in goede conditie zijn; als er sprake is van een zogenaamde ‘lekkende darm’, ook wel leaky gut genoemd. Bij een lekkende darm zitten de cellen van de darmwand niet dicht genoeg tegen elkaar aan, waardoor er voedingsstoffen tussendoor kunnen glippen. Hierdoor kunnen ook stukken eiwit in het bloed terechtkomen, die niet volledig zijn afgebroken. Deze stukken eiwit worden door het lichaam gezien als ongewenste indringers en het afweersysteem stuurt er stofjes op af om deze indringers op te ruimen. Het eiwit in combinatie met deze afweerstofjes (immunoglobulines IgE), gaan een reactie aan waarbij onder andere histamine wordt aangemaakt. Histamine zorgt voor de allergieklachten.

Voedsel-overgevoeligheid en voedselintolerantie

Bij een “echte” voedselallergie is er sprake van een specifieke reactie van het immuunsysteem. Als je hond of kat deze specifieke reactie niet heeft, zou je het eigenlijk geen voedselallergie mogen noemen. Ik noem daarom vaak de term voedsel-overgevoeligheid. Voor mij is het belangrijker dat er een immuunsysteem-reactie is op voeding, dan dan met welke stoffen het immuunsysteem reageert (en of je het dus echt voedselallergie mag noemen). De term voedselovergevoeligheid is dus een breder begrip voor een reactie op een voedingsmiddel. Bij een voedsel-overgevoeligheid zien we ongeveer dezelfde klachten en oorzaken als bij voedselallergie.

Een andere oorzaak van klachten door voedsel kan een voedselintolerantie zijn. Dit is wat anders dan een voedselallergie. Een voedsel-intolerantie ontstaat door een onvermogen zijn een bepaalde stof uit de voeding te verteren. Een goed voorbeeld is een slechte diarree door melk. Om de suikers in melk, lactose, te verteren is het enzym lactase nodig. Volwassen katten en veel volwassen honden maken het enzym lactase niet aan. Ook het niet tegen bepaalde chemische toevoegingen kunnen, valt onder een intolerantie.

Bij een voedselintolerantie en voedselovergevoeligheid kunnen de klachten op de volgende manieren verschillen van voedselallergie:

  • de klachten kunnen per keer heel erg varieren, ook in ernst
  • het kan langer duren voor de klachten optreden, bij voedselallergie is er vrijwel direct reactie
  • bij voedselintolerantie leiden alleen grotere hoeveelheden van het voedsel tot klachten

Bij het aanpakken van de klachten kunnen we dezelfde strategie gebruiken als bij voedselallergie.

Hoe de allergieklachten op te lossen?
  • Uitzoeken welke voedingsmiddelen niet voor problemen zorgen: een eliminatiedieet
  • De darmen laten herstellen
  • Afwisselen in voeding om nieuwe allergieën te voorkomen.

Het beste lukt dit met natuurlijke voeding, dus rauwe vleesvoeding. Een voordeel van rauwe vleesvoeding, en ook van goede kwaliteit natvoer, is dat de klachten ook verdwijnen als het niet om een voedingsallergie gaat, maar om een reactie op mijten, gisten, of bepaalde synthetische toevoegingen. Als je hond of kat rauwe voeding niet verdraagt, of als je liever niet rauw voert, dan kan het ook met

Het is vooral met brokken lastig om de darmen te laten herstellen, en ik raad dan ook aan om in ieder geval eerst met rauwe voeding of een goede kwaliteit natvoer te beginnen.

Ga naar het stappenplan voor:
Een eliminatiedieet met rauwe vleesvoeding (kvv of barf)

——————————

Bronnen en meer lezen
Questions and answers about food allergies in dogs and cats
Allergie-bij-honden.nl
Help your pets overcome these common allergies, Healthy Pets
Protein diets for pets allergy, Healthy Pets
Ook baseer ik de informatie in mijn artikelen op wetenschappelijke publicaties. Wil je deze lezen? Zie wetenschappelijke onderzoeken honden- en kattenvoer.