Is rauw voeren echt zo gevaarlijk? Een reactie op argumenten van de dierenarts.

Datum: 24 februari, 2022
Laatst bijgewerkt: 5 januari, 2024

Steeds meer dierenartsen zijn ervan overtuigd dat rauwe vleesvoeding, zoals kvv of barf, een passende voeding is voor honden en katten. Dat blijkt ook uit de Barfplaats-lijst met pro-vers dierenartsen. Maar er zijn nog veel dierenartsen die adviseren geen rauw vlees te voeren aan je hond of kat, omdat dat gevaarlijk zou zijn. In dit artikel reageer ik op een lijst van argumenten (inmiddels offline gehaald) van een dierenarts die rauw voeren gevaarlijk vindt.

Dit is een geüpdate versie (februari 2022) van het artikel dat ik in 2014 schreef

Schildklier in kvv

Volgens de dierenkliniek: “Aan een strottenhoofd zit de schildklier vast. Honden kunnen door het eten van barf een veel te hoge concentratie schildklierhormoon in het bloed krijgen en worden dan dus ziek.”

Deze stelling klopt in theorie, maar het risico op problemen is erg klein. Het zit namelijk zo: de schildklier zit aan de strot, maar de schildklier wordt eraf gehaald voordat het in diervoer gebruikt wordt. Maar in de strotten zelf, zit ook een hogere concentratie schildklierhormonen dan in ander vlees, doordat de schildklier er zo dichtbij zat. Als een voeding strotten bevat, kan het dus zijn dat er een verhoogd gehalte schildklierhormonen in het voer zit. De meeste honden kunnen dit prima het lichaam uitwerken, maar bij sommige honden ontstaan wel problemen. Deze problemen zijn goed te herkennen en te meten met bloedonderzoek, en de klachten zijn omkeerbaar door ander voer te geven. Om het kleine risico op problemen door schildklierhormonen uit te sluiten, laten sommige merken het voer doormeten. Meer lezen? Zie het artikel Schildklierhormonen in rauwe vleesvoeding.

Kvv en salmonella

Volgens de Dierenkliniek: “Honden die rauw vlees eten zijn vaker uitscheider van salmonella. Salmonella kan levensbedreigende diarree veroorzaken.”

Voor honden en katten is het risico klein om ziek te worden van een salmonella-bacterie. Ze zijn namelijk geëvolueerd op rauw vlees eten, en  hun lichaam is er dus op ingesteld om eventuele ziekmakende bacteriën aan te kunnen. Het maagzuur is zo zuur dat het veel bacteriën doodt, en de darmen van een carnivoor werken het voer ook sneller het lichaam uit. Het risico op ziek worden door een salmonella-besmetting is voor mensen groter, en daarom is goede hygiëne belangrijk. Meer lezen? Zie het artikel Bacteriën gevonden in Nederlandse kvv’s.

Kvv en wormen

Volgens de dierenkliniek: “De kans op besmetting met trichinella, lintworm, neemt toe. Bovendien: de wormeieren die de hond na het eten van rauw vlees kan uitscheiden, kunnen bij de mens duidelijke complicaties geven…. Deze wormeieren zitten behalve in de ontlasting ook in de vacht van de hond!”

Dit klopt niet. Er zijn inmiddels onderzoeken gedaan naar het risico op wormbesmetting door het eten van rauw vlees, en daaruit blijkt dat er geen vergroot risico is op een wormbesmetting wanneer het vlees ingevroren is geweest. Als we specifiek kijken naar Trichinella; dit kan volgens de NVWA voorkomen in rauw varkensvlees (voeren we niet), rauw paardenvlees (voeren we wel), rauwe carnivoren uit het wild, zoals vossen (voeren we niet) rauw wilde zwijnenvlees (voeren we niet), maar is in Nederland heel erg zeldzaam. Nu halen sommige kvv-fabrikanten ook wel paardenvlees uit andere landen, wat een groter risico geeft. Minimaal dan 3 weken invriezen op -15 graden doodt de wormen. Een uitzondering is de Trichinella Nativa, die voorkomt in ijsberen, arctische vos en walrussen. Maar die voeren we niet. Volgens het RIVM komt de ziekte die trichinella veroorzaakt bijna niet voor bij mensen in Nederland, en in de trichinella-gevallen is de “vermoedelijke herkomst van de besmetting bijna altijd gelegen in een land waar Trichinella nog endemisch voorkomt”. Andere wormen komen wel voor, maar het vermoeden is juist dat dit op rauwe vleesvoeding minder zou zijn dan op brok, doordat het maagzuur zuurder is. E

Kvv en teveel eiwit

Volgens de Dierenkliniek: “Het eiwitgehalte van een barf-dieet is relatief hoog en daarmee ook de vorming van stikstofhoudende afbraakproducten, die een belasting kunnen geven van de nieren. Afbraakproducten van vlees, hoe meer hoe hoger, geven daarbij in de darm vorming van stoffen als cadaverine en putrescine. Deze worden als potentieel schadelijk gezien voor de blootgestelde cellen, met bij langdurige blootstelling mogelijk stimulering van de ontwikkeling van kanker.”

Of het eiwitgehalte in vlees hoog is, hangt er vanaf welk rauwvoer je vergelijkt met welke brok. Belangrijker is te weten dat eiwit uit rauw vlees niet schadelijk is. Een verhoogd eiwitgehalte in brokken heeft veel meer nadelen, doordat het door de verhitting minder goed verteerbaar is en er ongezonde stoffen zijn ontstaan. Het lichaam van carnivoren is ingesteld op het eten van rauw vlees, inclusief de afbraakproducten die daarbij ontstaan. Dat kanker sneller ontwikkeld zou worden door eiwitten uit rauw vlees, dan door brokken is ook niet waar. In brokken zitten veel meer stofjes die kanker kunnen veroorzaken. Uit een inventarisatie voor het boek ‘kanker bij honden’ blijkt dat honden die rauwe vleesvoeding eten niet vaker kanker hebben dan honden op brokken. Over kanker en voeding staat er op de website van Team Dier over dit boek:”Zo lijkt er een verband te zijn met verse voeding. In de groep honden zonder kanker zaten meer honden die verse voeding kregen dan in de groep honden met kanker.”  Meer weten over kanker bij honden en voeding? Kijk op de website van Ketopet Sanctuary

BSE/gekke koeienziekte in kvv of barf

Volgens de Dierenkliniek: “Ook hersenweefsel wordt gebruikt. Indien dit afkomstig id van herkauwers, is het risico voor mens en dier groot: prionen kunnen Kreuzfeld Jacobs disease (gekke koeienziekte) veroorzaken.”

Dit risico lijkt minuscuul. Bij barfen heb je zelf in de hand of je hersenen voert of niet. Bij kvv niet, maar tot nu toe heeft nog geen fabrikant vermeld hersenen als organen te gebruiken. Ik vraag altijd welke organen ze gebruiken. Daarnaast komt BSE bijna niet meer voor. Volgens de website whole-dog-journal.com is het onwaarschijnlijk dat honden gevoelig zijn voor deze ziekte. Katten hebben wel een risico er ziek van te worden.

Is het dan helemaal veilig?

Nee, er zijn wel risico’s. Salmonella is een risico, maar dan vooral voor onszelf. Dat risico kun je beperken door hygiënisch te werk te gaan, of door geen gevogelte te voeren.

Een ander risico is tekorten, als je bijvoorbeeld een kvv zonder premix voert maar niet afwisselt, of als je een merk voert die geen goede samenstelling heeft. Dit risico kun je vermijden door geen goedkope merken als hoofdvoeding te gebruiken, en door kritisch te kijken naar de samenstelling van de kvv’s die je voert.

Wil je meer lezen over de risico’s van rauw voer, en vooral hoe je de risico’s omzeilt? Lees dan het Voerwijzer-boek Rauwvoer voor de hond, verantwoord rauw voeren in 3 stappen.

Boek over vers vlees voeren
Rauwvoer voor de hond

8 Comments

  1. Anoniem

    Dierenartsen hebben over het algemeen weinig kennis over wat goede hondevoeding is. Daarnaast hebben ze allerlei commerciele belangen met hun overprijsde brokken, m.a.w ik neem ze qua voeding in iede geval niet serieus.

  2. Voerwijzer Meike

    Er zijn gelukkig wel dierenartsen die kvv aanraden, waarvan sommigen het ook verkopen. Een goed punt, je afvragen wie erachter zit. Maar dat is niet altijd goed zichtbaar. Of diervoedingsfabrikanten zich bemoeien met diergeneeskunde-studies is niet duidelijk zichtbaar.

    Aan de andere kant kun je ook kritisch kijken naar degenen die geen financieel gewin hebben. Het valt me op dat sommige mensen iets wat ze op internet lezen makkelijk voor waar aannemen en dat dan als de waarheid gaan verkondigen. Altijd kritisch blijven, ben ik ook helemaal voorstander van 🙂

  3. Lalia

    Voor dat ik iets klakkeloos overneem aan “kennis” stel ik me zelf altijd een vraag? Wie ondersteunt  financieel  deze sector/groep/orgaan enz. Een voorbeeld van dit soort relaties zijn: farmaceutische industrie en de psychiatrie, de suikerfabrieken en het voedingscentrum enz. Ik zal hier niet dieper op in gaan er is genoeg over op te zoeken. De wereld is helaas deels gebouwd op dit soort (corupte?) relaties. Elke dierenarts verkoopt brokvoer. Ik ken geen dierenarts die kvv verkoopt.

  4. Daniëlle

    Beste Meike,

    Je schreef bovenstaand artikel omdat ik je vroeg te reageren op de argumenten van mijn dierenarts tegen rauw vlees voeding. Enkele dagen geleden heb ik per mail gevraagd aan de dierenkliniek om eens inhoudelijk op jouw artikel te reageren. Onderstaand nietszeggend antwoord kreeg ik terug. Kan jij daar nog iets mee? Klopt het bv. dat de info uit hun artikel komt uit een recente uitgave van dat tijdschrift?

    Ben benieuwd naar je reactie.

    Groetjes, Daniëlle

    Geachte mevrouw,
     
    Het stuk wat hierover op onze website staat is uit wetenschappelijk oogpunt geschreven.
    Dit is wat in het Tijdschrift van Diergeneeskunde hierover recent geschreven is.
    Ook op nascholing voor dierenartsen is dit wat de hoogleraren vertellen.
    En het klopt dat het publieke standpunt in deze kwestie anders is.
     
    Met vriendelijke groet,
     
    Dierenkliniek Labes
     
    http://www.dierenklinieklabes.nl
    http://www.facebook.com/dierenkliniek.labes

     
    1. Voerwijzer Meike

      Dankje Daniëlle, dat is inderdaad niet een enorm inhoudelijk antwoord van dierenkliniek Labes. Het klopt dat er een artikel is verschenen in dit tijdschrift, waarin meer in het algemeen de risico’s van bacteriën werden benadrukt. Hier is het artikel:

      Standpunt rauw vleesvoeding voor hond en kat
      (Tijdschrift voor Diergeneeskunde, febr. 2015)

      R. J. Corbee (1), R. Nijsse (2), E. Hagen-Plantinga (3), P. Overgaauw (4)

      Tegenwoordig is er een grote groep honden- en kattenbezitters die hun huisdieren voert met rauw vleesvoeding (bijvoorbeeld: ‘bone and raw food’, BARF). Op het internet zijn meerdere ‘succesverhalen’ te vinden waarbij honden en katten na het overschakelen op rauw vleesvoeding zijn genezen van huidaandoeningen en maagdarmklachten. Vooralsnog is er geen wetenschappelijk bewijs dat dergelijke voeders effectiever zijn dan de commercieel verkrijgbare dieetvoeders. Er zitten wel een aantal belangrijke risico’s aan het voeren van rauw vleesvoeding.

      Ten eerste bestaat er risico op het verstrekken van een incompleet dieet. Meerdere onderzoeken hebben aangetoond dat zelf bereide diëten (zoals BARF-diëten) niet altijd het volledige nutriëntenaanbod bieden, waardoor op termijn tekorten kunnen ontstaan. Vooral jonge, groeiende dieren lopen hierbij risico.

      Ten tweede is er een risico op infectie van zowel het huisdier als de verzorger met potentieel pathogene (zoönotische) organismen. Vanzelfsprekend kan directe besmetting van de eigenaar en gezinsleden worden voorkomen wanneer optimale hygiëne wordt betracht bij de bewaring en verwerking van vers vlees en bij de reiniging van de gebruikte materialen. Besmetting met infecties van de dieren via rauw vlees kan alleen worden voorkomen door het vlees vooraf voldoende te verhitten. Men moet zich ervan bewust zijn dat vooral individuen met verminderde weerstand een groter risico lopen om ziek te worden. Dit zijn pups, kittens, kinderen, ouderen, zwangere vrouwen of drachtige dieren en dieren en mensen met een verminderde afweer. Dieren die therapeutisch gebruikt worden in de zorg, de zogenaamde hulphonden, dienen om deze reden zeker geen rauw vleesvoeding te krijgen.

      Dierenartsen moeten huisdierbezitters wijzen op de risico’s van het voeren van rauw vlees voor de gezondheid van het dier, de volksgezondheid, de noodzaak van reiniging en desinfectie van voedermaterialen en ruimtes en het toepassen van handhygiëne.

      Het beste advies is vlees uit voorzorg te verhitten. Bij het publiek is namelijk nauwelijks kennis aanwezig over de risico’s en de preventie van infecties bij vers vleesvoeding of deze wordt genegeerd. Het melden van deze risico’s aan eigenaren die rauw vlees voeren aan hun huisdier moet worden beschouwd als ‘good veterinary practice’.

      1. Willem Postma

        Op het internet zijn meerdere ‘succesverhalen’ te vinden waarbij honden en katten na het overschakelen op rauw vleesvoeding zijn genezen van huidaandoeningen en maagdarmklachten. Vooralsnog is er geen wetenschappelijk bewijs dat dergelijke voeders effectiever zijn dan de commercieel verkrijgbare dieetvoeders. Er zitten wel een aantal belangrijke risico’s aan het voeren van rauw vleesvoeding.

        Wanneer dit waar zou zijn wie kan mij dan vertellen hoe het kan dat een labrador, 6 jaar uit het asiel komt met een grijze vacht, slechte konditie, en artrose aan de beidde ellebogen van de voorpoten. Kon bijna niet lopen. Na overgestapt te zijn (na grondig onderzoek) op farmfood brokken. (in de tijd was er minder info beschikbaar, nu zijn we rijk aan info en kunnen verder een keus maken) het dier binnen zeer korte tijd een diep zwarte vacht kreeg, een zachte vacht kreeg, een betere algehele conditie en lust in het leven. De levensverwachting was volgens de dierenarts hooguit tien jaar. Hij is bij ons gelukkig bijna 12 jaar geworden. Is overleden aan een buikbloeding die al te ver heen was om nog te stoppen. Ik heb hele goede herinneringen aan dit dier en aan het zienderogen opknappen na het dier goed eten te geven.

        We hebben vandaag de dag een Mechelse Herder, uit een gezin gehaald dat ondanks alle goede bedoelingen de geldelijke middelen niet hadden om het dier te geven wat het nodig heeft. Hoe deze herder daar geleefd heeft is voor mij moeilijk te accepteren, maar vanaf de eerste dag dat wij hem in huis haalden, hebben we hem op vuile pens gezet. Het dier wist niet wat hem overkwam, ik vermoed dat hij dit niet eerder heeft gegeten. Na 14 dagen is hij overgegaan op farmfood en het dier zag je zienderogen opknappen. Zijn vacht werd zacht en mooi goudkleurig. Zijn ontlasting is normaal en weinig. Hij is van een zielig hoopje ellende, dat zijn eigen staart achterna zat verandert in een trotse Mechelse Herder, gezond gelukkig oersterk en vol levenslust. Waarom staat “succes verhalen” tussen aanhalingstekens? mag de consument geen vraagtekens zetten bij de bagger die de industrie de mens en dier tegenwoordig voorzet om maar 1 cent meer winst te maken. Ik ben blij dat ik deze website ben tegengekomen en ben dankbaar voor het vele werk dat de oprichter erin heeft verwerkt. Het mooiste is voor mij dat ook de negatieve kanten van kvv worden belicht zodat je een weloverwogen keus kan maken. Die is in het voordeel van de hond onder het motto:” wij goed eten, jij ook goed eten.

        ps Na het artikel nog eens goed te hebben door gelezen is het eigenlijk een lachertje en de auteur beschermt eigenlijk zijn aandeel in de winst/opbrengst van de diervoedingsindustrie, oud en bekend verhaal eigenlijk.

        Met vriendelijke groeten
        Willem Postma